Er zijn van die plekken waar het verleden voelbaar in de lucht hangt. Het Land van Ooit is zo’n plek. Ooit bruiste het van het leven met kastelen, ridders en reuzen, allemaal speciaal voor kinderen. Nu is het terrein veranderd in een wandelpark dat de naam Poort van Heusden draagt. Tussen de stille overblijfselen dwaal je door wat ooit een vrolijk kinderparadijs was.
De aantrekkingskracht van verlaten plekken
Er is iets bijzonders aan het wandelen door een plek die ooit vol leven zat, maar nu stil en verlaten is. Zelf heb ik altijd al een fascinatie gehad voor dit soort verlaten plekken. Misschien komt het doordat ze je op een tastbare manier iets laten voelen van hoe vergankelijk alles is. Als kind kwam ik in het Land van Ooit. Ik keek mijn ogen uit bij de riddergevechten, stond oog in oog met reuzen en speelde eindeloos in het sprookjesachtige decor.
Zoals zovelen van mijn generatie heb ik daar dierbare herinneringen aan. Maar het sprookje kwam tot een einde en het terrein raakte in verval. Toen ik hoorde dat de gemeente Heusden het gebied weer had opengesteld voor wandelaars, wilde ik er dolgraag nog eens terugkeren.
Het ontstaan en verdwijnen van het Land van Ooit
Het Land van Ooit was ooit een uniek pretpark, speciaal gericht op kinderen. Hier waren de kinderen zelf de baas. Bekende figuren liepen er rond: Kloontje het Reuzenkind, Sap de Aardwortel en de vier reuzen Dan, Ooit, Toen en Nu. In de hoogtijdagen was het park razend populair.
Er was zelfs een eigen stripreeks, merchandise en een televisieprogramma, compleet met een aanstekelijk en volgens sommigen ietwat irritant liedje. Maar in 2007 viel het doek. Het park ging failliet, de poorten sloten zich en het terrein bleef jarenlang onaangeroerd. Pas in 2015 kreeg het terrein een nieuwe bestemming. De gemeente Heusden besloot er een wandelgebied van te maken, onder de nieuwe naam: de Poort van Heusden.
Wandelen door de resten van een verdwenen sprookje
De kleurrijke figuren van vroeger zijn al jaren verdwenen. Toch herinnert nog veel aan het oude park. Zo staan het roze kasteel (dat inmiddels van kleur is veranderd), de blauwe bruggen, de soldaten van Napoleon en de oude muren die ooit de entree vormden er nog steeds.
De attracties zelf zijn tijdens het faillissement grotendeels verkocht. Tijdens het wandelen doet het gebied op sommige plekken eerder denken aan een verlaten filmset dan aan het vrolijke kinderpark dat het ooit was. Vooral de standbeelden van de soldaten van Napoleon zorgen voor een licht ongemakkelijke sfeer.
De natuur heeft intussen haar gang kunnen gaan. Planten en struiken groeien inmiddels dwars door oude muren en over paden heen, wat het gebied een heel eigen karakter geeft. Het is een bijzondere ervaring om hier rond te lopen, zeker als je weet wat hier ooit allemaal heeft plaatsgevonden.
Veranderingen door de jaren heen
In de loop der tijd is er wel het een en ander veranderd. Veel van de oude restanten zijn door de gemeente weggehaald, waarschijnlijk om veiligheidsredenen. Instortingsgevaar lag op de loer. Toch zijn er nog steeds herkenningspunten aanwezig. De soldaten van Napoleon staan er nog, net als de begroeide boog en het kasteel, dat momenteel gerestaureerd wordt. Ondanks de veranderingen blijft het een fijn natuurgebied waarin je, met een beetje verbeelding, het oude Land van Ooit nog steeds kunt voelen.
Een uitstapje naar Doel in België
Wie net als ik gefascineerd is door verlaten plekken, zal misschien ook interesse hebben in het Belgische plaatsje Doel. Dit bijna volledig verlaten dorp ligt vlak over de grens bij Antwerpen en is uitgegroeid tot een van de bekendste spookdorpen van Europa. Ook daar ben ik eens geweest, en net als in het Land van Ooit voel je er overal de stille echo’s van wat ooit was.